Language preference

Kia mōhio mai koe

  • Kore rawa tēnei mea te mātua o ngā mātua, kāre hoki tētahi huarahi motuhake e

    tika ana mō te mātua ki te whai.

  • Tua atu i ngā mea katoa ko te whakawhanaungatanga o te mātua ki te tamaiti te

    mea nui.

  • E toru ngā momo tāera o te mātua – whakature, whakamana me te tautoko

  • Ka whakamahia te nuinga o ngā mātua i ēnei tāera e toru e ai ki wā rātou kare-ā-roto.

  • He pai tonu kia ngāwari te hāere, ēngari ko te mea nui me kaha tonu te whai hāere i ngā wā katoa

Ngā Tāera o te Mātua

Kei ia mātua tōnā ake tāera, ka mutu ko tānā whakapakeketanga te tāera kitea tuatahi. Ko te mea kē hoki, kei te hiahia koe ki te whai i taua huarahi anō hei tāera mōu, kāre rānei.

Nā te noho mahana, te ngākau aroha, te awhi me te tautoko a te mātua ka pakari te tamaiti. Ka whakarongo rātou ki ōu tohutohu inā ka mōhio, ka mārama rātou. Heoi, he uaua tonu tēnei māhi te mātua, kia mōhio mai koe he mahinga nui ēngari me kōkiri tonu.

Me maumahara tonu:

  • Kore rawa tēnei mea te mātua o ngā mātua
  • Kāre he huarahi motuhake tika mā te mātua ki te whai, he maha ngā huarahi
  • He rerekē katoa ngā tamariki, he rerekē ngā āhua, he momo ahurei anō, ka mutu ka tīnī anō i a te wā – me kaha koe ki te whai hāere i ō rātou hiahia, ka whakarerekē i tō tāera
  • He tangata whai hiahia anō hoki koe, tua atu i te mātua – tiaki anō i aua hiahia hei whakamāmā ake i o mahi
  • Kei te pai te pātai ki tētahi hei āwhina i a koe – ka hiahia katoa ngā mātua i te paku āwhina i a te wā.
     

Tua atu i ēnei, ko te aroha me te whakawhanaungatanga i waenganui i a koe me tō tamaiti
te mea nui katoa.

E toru ngā tāera nui o te mātua. Kei ia mātua tōnā ake kaupapa whakarite mahi hei whai i ia
tāera ( e ai ki te wairua o te tangata, ahakoa pau ana te hau, e pōkaikaha ana rānei), kotahi
rānei.

  • Ko te tāera whakature (te toka)
  • Ko te tāera whakamana (te pepa)
  • Ko te tāera tautoko (te rākau).
Take Tākai's parenting styles quiz to see which you use most.

Te Toka

Ko tēnei mōmō tāera he mārō, he uaua tonu. Ko ngā mātua whakature e hāngai ana ki te kaupapa e kore e nuku, kāre e whai wāhi mō te patapātai, me mātua whai i ngā ture, ka mutu he whiunga kei te hāere i te kore te tamaiti e whakarongo ki ngā tohutohu.

Ko te whakaaro ā ēnei mātua me kaha rātou ki te tohutohu i ngā tamariki kia ako pai rātou i ngā uara o te whānau me te akonga mō tō rātou oranga.

Ko te hua ka puta ki runga i ngā tamariki pēnei:

  • Ka māharahara
  • Ka pōhēhē ko te aroha ka puta mai i te whai i ngā tohutohu a ngā mātua, me te whai i te wairua e hiahia ana ngā mātua
  • Ka heke tō rātou mauri me tō rātou wairua  
  • Ka kore tō rātou mana motuhake
  • Ka māmā ake te whai i te aweawe ā ētahi atu
  • Ka whakaparahako i wā rātou mātua ka tae ki tō rātou pakeketanga.

Te Pepa

Ko ngā mātua whakamana e mōhiohia ana ko ngā mātua wakatopatopa. Ko tā rātou he whakarata i te tamaiti kia noho te ngākau mārie, ka oti, ka pai kia rātou te whakarauora i te tamaiti mai ngā mea uaua me te pāmamae.

Ko te hua ka puta ki runga i ngā tamariki pēnei:

  • Kāre e tāea te whakahāere i tēnei mea te pāpōuri me te pāmamae
  • Ka noho pirihone, ka noho tītengi
  • Ka uaua te waihanga totohe me te whakaoti rapanga
  • Kāre pea e whakaaro mō ētahi, ka whakapae nā tētahi atu te raru

Ka whakamahia ētahi mātua i tēnei tāera i te mea i pakeke mai rātou i raro i te tāera whakature, ka hiahia rātou ki te whakarata i wā rātou tamariki kia harikoa ake rātou, kāre pēnā i te wā e pakeke mai ana ngā mātua.

Te Rākau

Ko ngā mātua pēnei he mātua kaha, he mātua matatika. Ko ngā mātou tautoko he whakatau pae mā te tamaiti ki te whai, heoi ka tāea tonu te tīni ture inā he kaupapa kei muri. Ka whakarongo ēnei mātua ki ngā hiahia a te tamaiti, ka whakautu tika. Ko ngā mātua “rākau” ka whakamārama i ngā tikanga, i ngā kōira inā ka hē te tamaiti, ka whakapiki wairua anō hoki.

Ko te hua ka puta i ngā tamariki pēnei:

  • Ko te whakaute i ētahi atu
  • He nui te mauri  
  • He rawe te wairua
  • Ka mōhio i āna hiahia, ka mōhio me pēhea te whakatutuki.

Ka whakamahia te nuinga o ngā mātua i ēnei tāera ki wā rātou whakahāere e ai ki ngā kare-ā-roto.

He pai tonu te whakaaro:

  • I pēhea ōu ake mātua – ngā mea pai, ngā mea kāre i te pai
  • He aha tō hiahia mō tō tamaiti
  • Tāu taunekeneke me tō tamaiti, me tō whakahāere i a ia
  • Ka pēhea ngā kare-a-roto o tō tamaiti i a koe e whakahāere pēnei, ka pēhea tāna titiro i a koe
  • Mena kei te hiahia koe ki te whakarerekē i oū whakahāere kia pai ngā āhuatanga me ngā maumaharatanga o tōnā pakeketanga kia eke tōnā harikoatanga ki ngā taumata.

Ngā Kaha me ngā Matatika Hei Whai

  • Hoatu te aroha me te manawa reka ki tō tamaiti, ka oti me tū koe hei whakaruruhau mō tō tamaiti

  • Whakamātau he aha te whanonga o ngā tamaiti pērā ki tāu mō tōnā pakeke kia pai tō māramatanga o ngā āhuatanga e whai ana te tangata

  • Me kaha koe ki te whakarata i te tamaiti me āna hiahia i a rā. Kia maumahara mai ko te wā noho tahi i ngā wā katoa te painga tua atu i te mōmō mahi

  • Whakahōnore i tō tamaiti i ngā wā e mahi pai ana ia

  • Whakatau he māhere mahi, engari kia matua mōhio kāre te tamaiti e whai tūtūru ia te wā, he huarahi whai te painga

  • Whakatau i ngā whakahāere i mua rawa i te wā kia āta mōhio ia he aha e whai ake nei - whakamaherehia ā ka whitiwhiti kōrero i ngā wā katoa

  • Kia toru toru noa iho ngā kōwhiringa, hei tauira ake ina ka hiahia ia ki te mau i te hāte whero te hāte kahurangi rānei

  • Whakaae atu kia toru toru ngā ture (i te rahi rawa ngā ture ka pari te ihu, anā ka wareware katoa nā te nui o ngā ture) hei whai

  • Inā ka hē ia wāwāhi ture me whakatau tukunga iho mō taua āhuatanga. Hei tauira ake, inā ka tuhi i runga i te wāhi tapu, tangohia ngā pene

  • Me āta mārama he rerekē katoa ngā tamariki. Whakaaro ake mō ōu tamariki me ngā mea kāre rātou i te ngākau nui - kia kaua e whai i te huarahi kotahi, he maha ngā whakatau hei whai

  • Kia mōhio mai koe, he tauira koe mo ōu tamariki - ka ako rātou nā ōu mahi, ēhara nā ōu kupu anakē, nāreira inā ka hiahia koe kia tau te wairua o tō tamaiti, māu tonu e whakaatu mē pēhea.