Language preference

Ngā whainga me mōhio koe

  • Kei konei ngā momo whakahau mō te whānau me ngā piringa i te whai pēpi koe. He mahinga nui tonu mō ngā marama ka tū mai.
  • Kōrero me tō hoa pumau, to hoa Rangatira. Koia nei te painga mō kōrua kia kore e noho āhua whakararu ia korua i te taenga mai o tō pēpi hou.  
  • Whakarite wā mō kōrua noa.

Ka pēhea te huringa o ngā piringa

Inā ka whai pēpi, kia maumahara he mahinga nui mō ngā kare-ā-roto.

I te timata he momo anō tēnei āhuatanga te hīkakā, te mataku me te mea hoki kua tata kōrua ko tō hoa pūmau, tō hoa rangatira ki te takahi i tēnei huarahi nui.

Kia pāhure ngā wiki ka whakakore hāere te āhuatanga: kore moe, te aī, te wā mō kōrua ko tō hoa, me te kore wā mou hoki, ka tae mai te ngenge, pōnana, tāunu.

Tērā pea kei te whakaeketia ētahi āhuatanga pēhi ki runga i a koe, pēnei i te:

Hei tāpiri atu i te whakarite me pēhea te manaaki pēpi me te manaaki te whānau eke te toru (whā, rima).

Ka mōhio ake mena kei te uaua hāere ngā mahi i ngā mārama e toru. Kia mōhio mai koe, kei te tika, he mahinga nui tonu.

Ahakoa te aha, tēra kotahi te mea paku ka tāea e koe te mahi  hei painga mō te katoa: ko te kōrero.  

Ko te kōrero: Koia nei te muna

Inā kei te whai whakarāpopoto mō ngā kōrero āwhina hei whakakaha ia koe me tō pēpi mō ngā rā tuatahi ki ngā marama e toru, koia ko te: kōrero me tō hoa rangatira.

Ko te mea kē he ngāwari noa, ēngari koia nei hei whai atu tiaki ia kōrua me tō korua hononga kia kore e taumaha ake mō korua.

Anei ētahi whakaaro hei whai atu: 

  • Kōrero mo ngā mea nui ake
    • Ka whai tamariki koe kei konei ka ara ake ētahi āhuatanga mai tōu ake whakapapatanga. Whakatikahia ēnei kare-ā-roto ka kōrero ki tō hoa pūmau, tō hoa Rangatira, ā, tētahi tangata e pono ana kia koe. Kaua e whakakoretia ēnei maumaharatanga ēhara i te pai mō to hinengaro, kei pā hoki tēnei ki tō mahi hei mātua.

      • He painga i te kore e whakaae - ēngari ka mātua koe me kotahi te whakaaro. Ko te whakawhiti kōrero te mea nui.

      • Ka kōrero koe, me maumahara ko ō kupu e hāngai ana ki te tangata ‘koe’ he momo whakaiti. Nā, reira kia pai te whakatakoto kupu. Kaua e kii ake “koe” anei he kupu tina māu “tino pai tō pokai i ngā kakahu. Whai tenei tauira kia kaua e tāunu ki tō hoa rangatira.

  • TKōrero mo ngā mea motuhake
    • Kia pono te kōrero mō ngā mea rerekē. Pēnei ki:
       
      • Āu nei mahi ō te kainga me ngā āhuatanga o te kainga me ō whakaaro  
      • Tō ao aī  
      • Ka pēhea to whakarite he wā mo te kainga - me te taha ō tō whānau me ngā hoa, me āu nei hiahia.   

  • Kōrerotia ngā mea iti hoki
    • Pātai ki tō hoa rangatira i pēhea tōnā ra. Kōrero atu i tētahi mea runga karere, he mea whakakata i a koe, me tētahi wā pai kia a koe i te taha ō pēpi. Ahakoa he iti noa ēnei, ka hono ēnei tūmomo mahi i a koe me tō hoa rangatira.

Kaua e wareware ki te whakarongo: He nui ngā whainga māu hei whai me te mea hoki he uaua te whakahāngai o whakaaro ki ngā kōrero ō tō hoa rangatira, ēngari he mea nui te whai wā ki tōnā taha.

He mea nui te whai wā mō kōrua

He mea nui te whai wā me tō tamaiti, ēngari he painga anō te whakarite wā me tō hoa pūmau, tō hoa rangatira.  

He aha tēnei mea te whai mō mō kōrua?  

Ko tēnei wā mō korua, he wā kia hono tahi hei piri tahi anō ai korua ko tō hoa.  

Anei ētahi kaupapa: 

  • Ka whakarite wā mo te inu kawhe (ki te toa, kainga rānei). 
  • Haerenga tahi (ki te kai, ki te mātaki pikitia, ki te whakangahau me te whakarongo ki ngā kaiwaiata)
  • Piringatahi ( te āi, te mirimiri, me te awhiawhi)   
  • Whakarite wā mō korua tahi (ki te tākaro kēmu, te hāere ki te hikoi).

Ko te tikanga kia piri koe ki tō hoa rangatira.

Me pēhea te whai wā mō kōrua me tō pēpi

Kia rite koe, ka tāea te:

  • Whakarite he kaitiaki pēpi mai tō whānau, hoa rānei, tētahi e pono ana koe kia tāea e koe te hāere ki te inu kawhe, hikoi, hāere ki te mātaki pikitia, kai rānei
  • Whakaritea kia iti te wā moe, kātahi ka tunu he kai tino pīrangi tō hoa a, he wā noho awhi noa rānei.
  • Hono ake mā enei whakarite kaupapa e tino pīrangi ana kōrua ki te mahi i mua rawa i te taenga mai ō ngā tamariki. Hei tauira :
    • Mahi hākinakina: hāere ki te mātaki ngā roopu tākaro, whakarite wā mō kōrua ki te mahi whakapakari tinana i te wā kei te moe a pēpi  
    • Mātaki pikitia: Mataki ia Marvel me ōna hōtaka, he pikitia papai katoa i whiwhi i te tohu Oscar kia moe a pēpi 
    • Te hunga kai: Tunuhia ngā kai rerekē ia wiki. Ka tāea e koe te whakarite “he aha ngā taputapu kei roto i taku taonga tio hei kai.” kia kore e moumou te kai.  
    • Mo nga Kaupapa ki waho: Hāere mā runga waka tere, ka kore hāere tahi me ngā hoa ki ētahi huarahi hou. Kei runga rorohiko ētahi whainga hei titiro māu mō ēnei hāerenga.  

He mea nui te whai wā mo kōrua:

Kia hari kia koa te honotahi mē enei:

  • Whai wā mō kōrua
  • Whakaatu i tō aroha ki a ia 
  • Kia mauritau kōrua
  • Kia kaha te whakarite wā mō kōruatahi.

Ka whai kōrua i ēnei kōrero āwhina ka māmā tā kōrua hono motuhake me te mea hoki:

  • Kei te whakatipu koe tētahi āhuatanga aroha mō tō whānau e tau ai rātou

  • Whakamātau ake pēhea te āhutanga ō te hononga e ora tonu te kite atu.

He painga tonu ēnei tauira mō ngā tamairiki ki te kite me te noho tahi ō te katoa. 

Ko wai atu o ngā whānau ka noho pai, ka noho tahi i raro i te maru o te hononga pai hononga motuhake.